Đột quỵ là gì và những triệu chứng nào để nhận biết?

Đột quỵ là tình trạng não bộ bị tổn thương nghiêm trọng do quá trình cấp máu não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể khiến não bộ bị thiếu oxy, không đủ dinh dưỡng để nuôi các tế bào. Khi không có oxy, các tế bào não và mô bị tổn thương và bắt đầu chết trong vài phút.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC), đột quỵ là một trong 5 nguyên nhân tử vong dẫn đầu ở Hoa Kỳ, với số người lên đến hơn 795.000 mỗi năm.

Đột quỵ - 1 trong 5 nguyên nhân gây tử vong đứng đầu Hoa Kỳ

Việc mất lưu lượng máu tới não làm tổn thương các mô bên trong não. Những triệu chứng của đột quỵ biểu hiện ở các bộ phận cơ thể do các vùng não bị tổn thương kiểm soát.

Người bị đột quỵ được chăm sóc càng sớm thì khả năng những hậu quả xấu sẽ càng được hạn chế. Vì lý do này, sẽ rất hữu ích nếu biết các dấu hiệu của đột quỵ để bạn có thể hành động nhanh chóng. Các triệu chứng đột quỵ có thể bao gồm: tê liệt; tê hoặc yếu ở cánh tay, mặt và chân, đặc biệt là ở một bên của cơ thể; khó nói, nói lắp bắp; lú lẫn; các vấn đề về thị lực, chẳng hạn như khó nhìn ở một hoặc cả hai mắt với tầm nhìn bị đen hoặc mờ; khó đi lại, mất thăng bằng; đau đầu dữ dội, đột ngột không rõ nguyên nhân.

Đột quỵ cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Nếu không, rất nhanh chóng dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng như tổn thương não hoặc tử vong.

Nguyên nhân nào dẫn đến đột quỵ?

Nguyên nhân của đột quỵ phụ thuộc vào loại đột quỵ. Ba loại đột quỵ chính là cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA), đột quỵ thiếu máu cục bộ và đột quỵ xuất huyết.

TIA là do tắc nghẽn tạm thời trong động mạch dẫn đến não. Sự tắc nghẽn, điển hình là cục máu đông, ngăn máu chảy đến các bộ phận nhất định của não. TIA thường kéo dài trong vài phút đến vài giờ, sau đó tắc nghẽn di chuyển và lưu lượng máu được phục hồi.

Giống như TIA, đột quỵ do thiếu máu cục bộ là do tắc nghẽn động mạch dẫn đến não. Sự tắc nghẽn này có thể là một cục máu đông, hoặc có thể do xơ vữa động mạch. Với tình trạng này, mảng bám (một chất béo) tích tụ trên thành mạch máu. Một mảnh của mảng bám có thể vỡ ra và mắc kẹt trong động mạch, cản trở dòng chảy của máu và gây ra đột quỵ do thiếu máu cục bộ.

Nguyên nhân gây đột quỵ chia theo 3 loại đột quỵ thường gặp

Mặt khác, đột quỵ xuất huyết là do mạch máu bị vỡ hoặc rò rỉ. Máu thấm vào hoặc lan xung quanh các mô của não, gây áp lực và làm tổn thương các tế bào não. Có hai nguyên nhân gây ra đột quỵ xuất huyết. Một là chứng phình động mạch (một phần yếu đi, phần còn lại của một mạch máu phình to ra), được gây ra bởi huyết áp cao và có thể dẫn đến mạch máu bị vỡ. Hai là do một tình trạng được gọi là dị dạng động mạch, là một kết nối bất thường giữa tĩnh mạch và động mạch của bạn, có thể dẫn đến chảy máu trong não.

5 sai lầm phổ biến dẫn đến đột quỵ trong mùa đông cần bỏ ngay!

Tập thể dục quá sớm

Tập thể dục thường xuyên là phương pháp khoa học để tăng cường sức khỏe. Nhưng tập thời điểm nào, nhất là trong mùa đông mới là câu hỏi lớn.

Nhiều người có thói quen dậy thật sớm để tập thể dục ngoài đường hoặc công viên, nhất là người cao tuổi. Nhưng thói quen này đang là tình trạng báo động bởi người cao tuổi, người mắc bệnh lý tim mạch, huyết áp thường xuyên gặp tình trạng tăng huyết áp vào sáng sớm. Đặc biệt nếu không mặc đủ ấm rất dễ xảy ra đột quỵ.

Tập thể dục quá sớm tăng nguy cơ đột quỵ ở mọi lứa tuổi

Vì vậy, nếu muốn tập thể dục vào mùa đông, bạn nên tập trong nhà, hoặc nếu ra ngoài, hãy tránh thời điểm sáng sớm, nên tập sau 7 giờ. Đặc biệt, cần mặc quần áo kín để tránh gió lùa, nhất là vùng tay, cổ và lòng bàn chân.

Ngồi bật dậy ngay sau khi tỉnh giấc

Sáng sớm là thời điểm huyết áp tăng cao, khi bật dậy ngay sẽ làm huyết áp tăng một cách đột ngột. Huyết áp tăng sẽ làm tăng sức ép lên thành mạch, hình thành cục máu bít tắc lòng mạch. Đối với những người đang có sẵn bệnh lý mãn tính, thói quen này đặc biệt không tốt bởi việc thay đổi tư thế đột ngột càng dễ dẫn đến đột quỵ.

Ngồi bật dậy ngay khi tỉnh giấc - thói quen tai hại khiến đột quỵ dễ xảy ra

Vì vậy, khi dậy vào mùa đông, bạn nên hoạt động nhẹ nhàng trước, chẳng hạn mát xa mặt, tay, chân khoảng vài phút rồi mới từ từ ngồi dậy, khoác áo ấm trước khi muốn ra khỏi phòng.

Không giữ ấm cơ thể

Việc giữ ấm cơ thể là một vấn đề lớn đối với đột quỵ. Bởi nhiều người ở trong không gian phòng kín, không rõ nhiệt độ bên ngoài nên thường mặc không đủ ấm. Đặc biệt với giới trẻ, sự chủ quan về sức khỏe, “thời trang phang thời tiết” cũng khiến cơ thể dễ bị nhiễm lạnh. Đó là nguyên nhân dẫn đến các hiện tượng như tê bì tay chân, đau tức ngực, tăng huyết áp, gây ra tai biến, nhồi máu cơ tim.

Giữ ấm cơ thể trong mùa đông giúp bạn giảm thiều nguy cơ đột quỵ

Để bảo vệ sức khỏe, bảo vệ tính mạng của mình, bạn cần giữ ấm cơ thể bằng cách mặc quần áo đủ ấm, nhất là bảo vệ phần tai - cổ - bụng - bàn chân. Đồng thời đeo khẩu trang, quàng khăn hay mang tất tay, chân mỗi khi ra ngoài.

Thường xuyên thức khuya

Thức khuya thực sự rất có hại tới sức khỏe, không chỉ riêng mùa đông. Giới trẻ thường có thói quen thức rất khuya sau đó phải dậy sớm vào hôm sau để làm việc. Ngủ không đủ giấc, ngủ muộn thường xuyên khiến cơ thể mệt mỏi, các hormone trong mạch máu có thể làm cảm xúc bùng phát khiến cơ thể tiết ra chất adrenaline dẫn đến những bất thường trong mạch máu, gây đột quỵ.

Thức khuya thường xuyên không chỉ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe nói chung mà còn tăng nguy cơ đột quỵ

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng những người thường xuyên thức khuya, ngủ ít hơn 6 giờ/đêm sẽ có nguy cơ mắc đột quỵ cao hơn 4,5 lần so với những người có giấc ngủ từ 7 - 8 giờ/đêm.

Vì vậy, hãy chủ động sắp xếp công việc, rèn luyện thói quen ngủ nghỉ khoa học để tránh nguy cơ gây đột quỵ.

Tắm đêm

Chủ quan trong việc tắm đêm rất nguy hiểm, nhất là trong mùa đông bởi thời tiết về đêm rất khắc nghiệt. Việc tắm đêm có thể do thói quen hoặc đặc thù công việc nhưng nhất định bạn phải tránh bởi nguy cơ đột tử là rất cao. Nhất là đối với các trường hợp có nền bệnh lý huyết áp, tim mạch, mỡ máu,...

Thời điểm về khuya mùa đông, nhiệt độ giảm xuống rất thấp, mặc dù bạn có tắm nước nóng vẫn dễ khiến cơ thể bị nhiễm lạnh. Với hậu quả nhẹ, bạn sẽ cảm thấy nhức đầu, đau tay chân. Nếu nặng hơn sẽ dẫn đến tai biến bởi mạch máu co lại khiến máu rất khó lưu thông.

Đừng chủ quan tắm đêm - Đột tử sẽ đến với bạn bất cứ lúc nào

Trên đây, Medistar Việt Nam đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về căn bệnh đột quỵ rất dễ mắc phải trong mùa đông. Đột quỵ có thể xảy đến với bất cứ ai trong số chúng ta, không kể bạn đang khỏe mạnh hay ốm yếu, bạn đang trẻ hay đã có tuổi. Nếu muốn bảo vệ sức khỏe, bảo vệ mạng sống, bạn cần bỏ ngay 5 thói quen “tai hại” trên.

Đừng vì chủ quan, vì thiếu hiểu biết mà đánh mất tài sản quý giá nhất của bản thân! Chung tay cùng Medistar Việt Nam nỗ lực bảo vệ sức khỏe cộng đồng ngay từ hôm nay!